Je hebt waarschijnlijk de laatste tijd in het nieuws gehoord over dingen die 'viraal gaan'. Ze hebben het gelukkig niet over daadwerkelijke infectieziekten, maar eerder over een groeiend fenomeen op internet waar inhoud uit kleine, onafhankelijke bronnen via indirecte middelen kort de aandacht trekt van een groot aantal mensen. De opkomst van sociale netwerken zoals Facebook heeft ervoor gezorgd dat dit fenomeen groter en wijdverbreid is geworden dan het was, genoeg zodat het publieke bewustzijn van het fenomeen zelf 'viraal' is gegaan, waarbij iedereen praat over hoe iets viraal kan gaan, of wat de volgende grote virale hit zal zijn.
Wat 'viraal gaan' betekent?
Het basisidee achter iets dat 'viraal gaat' omvat het concept van een kettingreactie. Ten eerste publiceert iemand een stuk originele inhoud. Op Facebook kan dit bijvoorbeeld een grappige foto zijn. Vervolgens vinden mensen de inhoud om complexe culturele redenen buitengewoon aantrekkelijk. Een groot aantal vrienden van de originele poster deelt haar foto opnieuw. Vervolgens zien een groot aantal van hun vrienden het en delen het opnieuw. Dit gaat maar door, met opnieuw delen na opnieuw delen, totdat duizenden of miljoenen mensen de foto zien - van wie de overgrote meerderheid volkomen vreemden zijn van de originele poster. De term "viraal gaan" verwijst naar echte virussen, die zich in een soortgelijk kettingreactiepatroon verspreiden, waarbij één zieke de ziektekiemen verspreidt naar een paar mensen in zijn buurt, die op zijn beurt de ziektekiemen verspreiden naar nog een paar mensen, enzovoort totdat een epidemie ontstaat.
Contrast met massamedia
Het concept van viral gaan staat in contrast met traditionele massamedia, waar miljoenen mensen ook een stukje inhoud zien, misschien door tv te kijken of naar de film te gaan. Het verschil is dat er geen kettingreactie is. In plaats van veel kleine handelingen van opnieuw delen, zien mensen de inhoud rechtstreeks van de bron, dankzij de hulp van een grote massamediadistributie-infrastructuur.
Officiële Facebook-analyse
Facebook heeft eigenlijk een officiële definitie voor 'viraliteit' in zijn analysejargon. Facebook definieert viraliteit als "het aantal mensen dat een verhaal van je bericht heeft gemaakt als percentage van het aantal mensen dat het heeft gezien." Verder wordt uitgelegd dat een 'verhaal' kan bestaan uit 'het leuk vinden, reageren of delen van je bericht, het beantwoorden van een vraag of het reageren op een evenement'. Dit leidt tot het concept van 'viraal bereik', dat Facebook definieert als 'het aantal unieke mensen dat dit bericht heeft gezien vanuit een verhaal dat is gepubliceerd door een vriend'. Met andere woorden, met deze analyse probeert Facebook het concept van de kettingreactie te kwantificeren waardoor mensen content zien omdat deze opnieuw is gedeeld door een of meer tussenpersonen.
Beroep en verleiding
De complexe culturele redenen die bepalen of een bepaald stuk inhoud viraal gaat, ontgaan het precieze menselijke begrip. Dat weerhoudt mensen en bedrijven er echter niet van om kunstmatig een viraal fenomeen te creëren om hun merk en hun producten te promoten. Meestal falen ze. Volgens de Geekly Group, die Facebook-analyses bestudeert, gaat slechts een zeer klein percentage van de berichten op Facebook viraal, en de meeste daarvan gaan slechts in beperkte mate viraal en bereiken misschien slechts honderden of duizenden mensen in plaats van miljoenen. De meeste van die virale berichten zijn afkomstig van persoonlijke gebruikers die hun inhoud om promotionele redenen niet publiceren. Niettemin kost het weinig of geen geld om inhoud op Facebook te plaatsen, dus mensen en bedrijven hebben geen ontmoediging om het te proberen. Ze kunnen hun kans vergroten dat een bericht viraal gaat door tijdige, actuele inhoud te publiceren die een brede aantrekkingskracht heeft en een humoristische of hartverwarmende boodschap heeft, maar het is nog een lange weg.
